Thiểu năng tuần hoàn não là gì? Nguyên nhân, phương pháp điều trị

Trang chủ » Thiểu năng tuần hoàn não là gì? Nguyên nhân, phương pháp điều trị

Tháng sáu 3, 2024

Thiểu năng tuần hoàn não là một căn bệnh nguy hiểm đang trở nên phổ biến, gây ra sự suy giảm hoạt động của não. Vì vậy, nguyên nhân và triệu chứng của thiểu năng tuần hoàn não là gì? Làm thế nào để chẩn đoán và điều trị bệnh này? Hãy cùng dungtano.com tìm hiểu rõ hơn về căn bệnh này thông qua bài viết dưới đây.

Thiểu năng tuần hoàn não là bệnh gì?

Thiểu năng tuần hoàn não là tình trạng não bộ không được cung cấp đủ máu và oxy, dẫn đến các tổn thương ở các tế bào thần kinh. Cơn thiếu máu não tạm thời có thể gây ra các triệu chứng thoáng qua (như chóng mặt, ngất xỉu). Trong những trường hợp nghiêm trọng, thiếu máu não kéo dài có thể dẫn đến đột quỵ, trong đó não bị cắt đứt nguồn máu, gây tổn thương não vĩnh viễn.

Thiểu năng tuần hoàn não xảy ra khi các động mạch cung cấp máu cho não bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn. Các động mạch này có thể bị hẹp do tích tụ mảng bám do xơ vữa động mạch, một tình trạng có liên quan đến cao huyết áp, cholesterol cao và hút thuốc. Các động mạch cũng có thể bị tắc nghẽn do cục máu đông hoặc khi các mảng bám vỡ ra và di chuyển đến các động mạch nhỏ hơn.

Nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não

Có một số lý do gây ra thiểu năng tuần hoàn não bao gồm:

Bệnh xơ vữa mạch máu: Loại bệnh này thường làm hẹp các mạch máu trong não, gây cản trở cho quá trình lưu thông máu đến não. Bệnh xơ vữa động mạch được coi là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra hội chứng thiểu năng tuần hoàn não (chiếm khoảng 60 – 80% trên tổng số ca bệnh).
Viêm tắc động mạch hoặc dị dạng mạch máu
Bệnh tim mạch như van tim hở hoặc hẹp, suy tim
Bệnh huyết áp: Mọi rối loạn về huyết áp đều có thể dẫn đến sự rối loạn trong cơ chế tự điều chỉnh tuần hoàn máu đến não, làm giảm lưu lượng máu đến não một cách đáng kể. Vì vậy, cả huyết áp thấp và huyết áp cao đều có thể là nguyên nhân gây ra thiểu năng tuần hoàn não.
Chấn thương gây tổn thương cho các mạch máu trong não (như bóc tách động mạch cảnh trong, bóc tách động mạch đốt sống…).

Triệu chứng thiểu năng tuần hoàn não

Các triệu chứng của bệnh thiểu năng tuần hoàn não có thể kéo dài từ vài giây đến vài phút, biểu hiện nhẹ hoặc nặng khác nhau tùy vào tình trạng bệnh. Theo Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, các triệu chứng phổ biến của bệnh thiểu năng tuần hoàn não bao gồm:

Đau đầu: Đây là triệu chứng phổ biến nhất (chiếm đến 90%) khi bị thiểu năng tuần hoàn não. Đau đầu thường có tính chất co thắt, lan tỏa hoặc tập trung ở vùng chẩm.
Chóng mặt: Tương tự như các vấn đề về thần kinh khác, bệnh lý này cũng có thể gây ra tình trạng chóng mặt. Người bệnh cũng có thể gặp hiện tượng loạng choạng khi đứng hoặc đi, cảm giác hoa mắt, lâng lâng như say sóng và thường xuyên tối sầm mặt khi thay đổi tư thế đột ngột.
Dị cảm: Cảm giác tê bì như kiến bò ở đầu ngón chân, ngón tay và tiếng ve kêu trong tai là một trong những triệu chứng thường gặp.
Rối loạn giấc ngủ: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc ngủ, ngủ không sâu giấc và chìm vào giấc ngủ.
Rối loạn liên quan đến sự tập trung: Suy giảm trí nhớ, khả năng chú ý và tập trung có thể là biểu hiện của bệnh lý này.
Rối loạn liên quan đến cảm xúc: Thiểu năng tuần hoàn não có thể khiến người bệnh dễ xúc động, dễ cáu gắt hơn so với người bình thường.

Có thể bạn quan tâm: Vitamin tốt cho mẹ sau sinh: Nâng cao sức khỏe và phục hồi nhanh chóng

Đối tượng nguy cơ mắc bệnh

Mặc dù bệnh thiểu năng tuần hoàn não có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng có những nhóm người sau đây có nguy cơ cao hơn, bao gồm:

Người thường xuyên căng thẳng: Căng thẳng là hiện tượng phổ biến ở những người làm việc trí óc. Việc kéo dài tình trạng này có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các vấn đề về thần kinh, trong đó có thiểu năng tuần hoàn máu não.
Người có chế độ dinh dưỡng không cân đối: Người duy trì chế độ ăn không cân đối, tiêu thụ quá nhiều thức ăn giàu đường, dầu mỡ, chất bảo quản,… có nguy cơ bị thừa cân, béo phì. Điều này có thể tăng nguy cơ mắc bệnh thiểu năng tuần hoàn máu não do xơ vữa động mạch, tim mạch và huyết áp.
Người mắc bệnh nền: Nguy cơ bị suy giảm tuần hoàn não sẽ tăng đáng kể ở những người có các bệnh nền như rối loạn chuyển hóa lipid, tiểu đường, tăng huyết áp, cholesterol cao, béo phì, rung nhĩ…
Người ít vận động: Thiếu vận động có thể gây ra sự trì trệ trong hoạt động của hệ mạch máu, dẫn đến suy giảm tuần hoàn máu đến não.

Thiểu năng tuần hoàn não có nguy hiểm không?

Thiếu máu não là tình trạng nguy hiểm, ảnh hưởng xấu đến nhiều cơ quan quan trọng của cơ thể. Trong trường hợp nhẹ, bệnh sẽ dẫn đến các triệu chứng như đau đầu, mệt mỏi, chóng mặt, suy giảm trí nhớ, kém tập trung, dễ cáu gắt… Những yếu tố này ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng giao tiếp xã hội. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể phát triển nhanh chóng, gây ra các vấn đề nghiêm trọng như mất trí nhớ, rối loạn tâm thần, đột quỵ não… đe dọa đến nguy cơ tử vong cao.

Các biến chứng nguy hiểm

Biến chứng của thiểu năng tuần hoàn não — Những biến chứng nguy hiểm của căn bệnh này

Một số hậu quả của bệnh thiểu năng tuần hoàn máu não thường gặp bao gồm:

Thiếu oxy lên não

Giảm tuần hoàn máu đến não dẫn đến việc não không nhận đủ lượng oxy cần thiết. Nếu tình trạng thiếu oxy kéo dài, sẽ gây ra các triệu chứng như mơ màng, mất tỉnh táo, hôn mê và có thể dẫn đến tử vong.

Tai biến mạch máu não

Tai biến mạch máu não (đột quỵ não) do suy giảm tuần hoàn máu não là một biến chứng phổ biến và có nguy cơ tử vong cao. Nguyên nhân của biến chứng này là do việc không chẩn đoán và điều trị xơ vữa động mạch kịp thời. Khi xơ vữa phát triển và vỡ ra, tiểu cầu sẽ bao quanh các mảnh vỡ này tạo thành huyết khối. Huyết khối có thể di chuyển và gây tắc nghẽn mạch máu não dẫn đến tai biến mạch máu não.

Có thể bạn quan tâm: Biện pháp chẩn đoán bệnh viêm tuyến vú chính xác nhất

Nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, người mắc tai biến mạch máu não có thể phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên, nếu không được can thiệp kịp thời, bệnh nhân có thể gặp nhiều biến chứng như liệt nửa người, khó nói, nói lắp, suy giảm nhận thức…, thậm chí tử vong.

Xuất huyết não

Xuất huyết não xảy ra khi động mạch não bị suy yếu và vỡ, dẫn đến máu chảy vào khoang sọ, tạo áp lực nội sọ. Bất kỳ vấn đề nào liên quan đến tuần hoàn máu đến não cũng có thể gây ra xuất huyết não. Nếu không được điều trị kịp thời, thiếu máu não có thể dẫn đến biến chứng xuất huyết não và tử vong.

Phù não

Phù não là một biến chứng phổ biến của đột quỵ do sự suy giảm tuần hoàn máu não. Đây là tình trạng tích tụ chất lỏng quá mức trong các không gian bên ngoài và bên trong não. Phù não có thể dẫn đến tăng áp lực trong hộp sọ, gây ra sự ép mạnh lên các mô não và gây tổn thương cho các khu vực não. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, người mắc phải phù não có thể gặp phải hậu quả nghiêm trọng, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

Phương pháp chẩn đoán thiểu năng tuần hoàn não

các phương pháp chuẩn đoán — Phương pháp chẩn đoán thiểu năng tuần hoàn não

Để đưa ra chẩn đoán bệnh, bác sĩ cần dựa vào các triệu chứng lâm sàng và kết quả của các cuộc thăm khám cận lâm sàng.

Quá trình thăm khám cận lâm sàng bao gồm:

Sử dụng phương pháp đánh giá nguy cơ thiếu máu não
Sử dụng MRI não để xem mạch máu não
Thực hiện các xét nghiệm sinh hóa để đánh giá chức năng gan, thận, đường huyết, mỡ máu, chức năng đông cầm máu…
Sử dụng điện tim, siêu âm tim để kiểm tra các vấn đề liên quan đến tim. Ngoài ra, khi cần thiết có thể tiến hành các xét nghiệm sâu hơn như điện tim gắng sức, holter huyết áp, holer điện tim trong 1 ngày, 3 ngày…
Sử dụng siêu âm Doppler để kiểm tra động mạch cảnh, động mạch đốt sống…

Điều trị thiểu năng tuần hoàn não

Hiện tại, có hai phương pháp điều trị thiểu năng tuần hoàn máu não là bên trong bệnh viện và bên ngoài bệnh viện.

Điều trị nội khoa

Tùy thuộc vào cơ chế bệnh lý cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị bằng các loại thuốc khác nhau cho người bệnh. Các loại thuốc thông thường được sử dụng trong phác đồ điều trị bao gồm:

Đầu tiên, việc quan trọng là kiểm soát các yếu tố nguy cơ có thể gây ra các vấn đề về tim mạch: điều trị cao huyết áp, kiểm soát đường huyết, mỡ máu, và các bệnh tim mạch thông qua khám và điều trị chuyên khoa. Ngoài ra, còn có:

Thuốc giảm triệu chứng: như tanganil dưới dạng uống hoặc tiêm; betaserc, sibelium dưới dạng uống.
Thuốc cải thiện bệnh với nhiều cơ chế tác động khác nhau như stugeron giúp giãn mạch máu não; duxil tăng cung cấp oxy cho não; piracetam tăng lưu thông máu não.

Có thể bạn quan tâm: Đau đầu sau gáy là bệnh gì? Nguyên nhân & cách khắc phục

Bác sĩ cũng có thể xem xét việc chỉ định sản phẩm tự nhiên hỗ trợ điều trị cho người bệnh thiểu năng tuần hoàn não. Một số sản phẩm từ thiên nhiên như việt quất và bạch quả có thể được sử dụng để hỗ trợ cải thiện tuần hoàn não, giúp chống lại gốc tự do và tăng lưu lượng máu lên não hiệu quả.

Điều trị ngoại khoa

Phương pháp điều trị ngoại khoa thường được bác sĩ áp dụng cho bệnh nhân có triệu chứng tai biến mạch máu não do xơ vữa động mạch đốt sống – thân nền và động mạch cảnh trong, như sau:

Xơ vữa động mạch cảnh trong: Trong trường hợp động mạch cảnh trong bị hẹp nghiêm trọng, bác sĩ có thể thực hiện can thiệp đặt stent hoặc phẫu thuật bóc tách động mạch cảnh.
Xơ vữa động mạch đốt sống – thân nền: Đối với trường hợp Nhồi máu não cấp do tắc nghẽn động mạch thân nền, một số bệnh nhân có thể được chỉ định thực hiện lấy huyết khối bằng dụng cụ, hoặc trong trường hợp hiếm hoi, có thể đặt stent để đảm bảo tuần hoàn máu cho não.

Biện pháp phòng ngừa thiểu năng tuần hoàn não kéo dài

Biện pháp phòng ngừa căn bệnh này — Biện pháp phòng ngừa thiểu năng tuần hoàn não kéo dài

Bệnh thiểu năng tuần hoàn não kéo dài có thể được ngăn ngừa bằng cách:

Giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan: Bệnh nhân cần điều trị và kiểm soát tốt các bệnh lý có thể gây ra thiểu năng tuần hoàn não như xơ vữa động mạch, viêm tắc động mạch, dị dạng mạch máu, bệnh tim mạch, tiểu đường, huyết áp cao, bệnh thần kinh…
Thực hiện chế độ ăn uống khoa học: Mỗi người nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ, chất chống oxy hóa, chất béo tốt, vitamin từ trái cây, rau xanh, hạt, cá… Đồng thời, giảm tiêu thụ đường, muối, dầu mỡ, thức ăn nhanh chứa nhiều chất béo xấu và chất bảo quản.
Tập luyện thể chất: Lập thói quen tập thể dục thường xuyên (ít nhất 3 lần mỗi tuần, mỗi lần ít nhất 30 phút). Các hoạt động như bơi lội, chạy bộ, yoga, cầu lông là tốt cho sức khỏe.
Tránh sử dụng chất kích thích, rượu bia
Hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây căng thẳng như ô nhiễm môi trường, tin tức tiêu cực…
Kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm nguy cơ bệnh thiểu năng tuần hoàn não.

Thiểu năng tuần hoàn não là một bệnh nguy hiểm, nếu không được điều trị kịp thời có thể gây nhiều biến chứng, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng. Vì vậy, khi xuất hiện các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, dị cảm, rối loạn thần kinh, rối loạn cảm xúc… cần đi khám ngay để phòng tránh tình hình trở nên nghiêm trọng.