Sau khi mang thai và sinh con trong một thời gian dài, cơ thể của mẹ cần thời gian để hồi phục và làm lành những tổn thương. Đây được gọi là thời gian phục hồi sau sinh.
Bao lâu là thời gian kiêng cữ sau sinh phù hợp?
Quan niệm dân gian cho rằng phụ nữ sau sinh cần ở cữ khoảng 3 tháng (hoặc lâu hơn). Trong khoảng thời gian này, người phụ nữ phải ở trong phòng kín, hạn chế tiếp xúc với mọi người và tránh làm việc hoặc tắm rửa.
Tuy nhiên, theo các bác sĩ, phụ nữ sau sinh nên kiêng cữ khoảng 1 tháng. Trong thời gian này, mẹ cần tuân thủ một số quy tắc về dinh dưỡng và sinh hoạt để cơ thể phục hồi tốt hơn, đồng thời cung cấp đủ sữa cho trẻ sơ sinh. Ngoài sự nỗ lực của bản thân, người chồng và gia đình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp mẹ sau sinh vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Một số điều cần làm khi kiêng cữ sau sinh
Trong quá trình kiêng cữ sau sinh, có mười điều sau đây có thể giúp mẹ bầu nghỉ ngơi, duy trì chế độ dinh dưỡng và chăm sóc trẻ một cách hợp lý.
Không kiêng khem quá mức
Nhiều người nghĩ rằng sau khi sinh nở, phụ nữ nên ăn nhiều đồ khô và mặn để da thịt săn chắc. Tuy nhiên, ăn quá mặn sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, gây ra táo bón và tăng huyết áp. Trong thời gian kiêng cữ sau sinh, mẹ không nên kiêng khem quá mức mà vẫn cần đảm bảo dinh dưỡng cần thiết để cơ thể phục hồi và sản xuất sữa cho con bú. Vì hệ miễn dịch của mẹ còn yếu, nên ăn đa dạng các loại thực phẩm, đặc biệt là rau xanh và thực phẩm giàu vitamin.
Không tập thể dục nặng
Tập thể dục có thể giúp mẹ bầu giảm cân và nhanh chóng lấy lại vóc dáng sau sinh, nhưng tập quá mức sẽ làm cơ thể mệt mỏi và khó phục hồi. Đặc biệt với phụ nữ sau sinh mổ, việc vận động nhẹ nhàng để lưu thông khí huyết là rất quan trọng. Mẹ nên đi bộ chậm rãi và thực hiện các động tác nhẹ nhàng trong thời gian này.
Tránh khiêng vật nặng
Sau khi sinh, mẹ không nên tiếp tục lao động hoặc làm việc nặng ngay. Việc nâng vật nặng hoặc làm việc có động tác đòi hỏi sức mạnh sẽ làm cơ bụng hoạt động, ảnh hưởng đến vết mổ hoặc các tổn thương ở vùng sinh dục chưa phục hồi. Hạn chế những động tác rướn người hoặc giơ tay cao.
Không tự ý sử dụng thuốc
Mẹ sau khi sinh đồng thời cho con bú không nên tự ý sử dụng thuốc điều trị hoặc các sản phẩm chức năng mà không có sự chỉ định của bác sĩ. Các loại thuốc này có thể đi vào sữa mẹ và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Hạn chế quan hệ tình dục
Sau khi sinh, mẹ nên để cơ thể phục hồi từ 4 đến 6 tuần trước khi quan hệ tình dục. Quan hệ tình dục sớm có thể gây ra chảy máu vùng kín và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Tránh căng thẳng và mệt mỏi
Tâm lý căng thẳng và mệt mỏi có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ và chăm sóc con. Nếu việc chăm sóc con và công việc nhà khiến bạn mệt mỏi, hãy chia sẻ với chồng và gia đình để được hỗ trợ.
Tránh uống rượu, các đồ uống có cồn và caffein
Không nên tiêu thụ các đồ uống chứa cồn như rượu, bia vì chúng có thể đi vào sữa mẹ và ảnh hưởng đến chất lượng sữa cũng như sức khỏe của bé. Nghiên cứu cho thấy việc sử dụng rượu bia thường xuyên sẽ làm giảm lượng sữa mẹ tiết ra và tăng nguy cơ huyết áp cao cho mẹ. Cà phê và các đồ uống chứa caffein cũng có thể đi vào sữa mẹ, gây cho bé khó ngủ và lo lắng. Thay vào đó, mẹ nên uống nhiều nước lọc, nước trái cây và sữa để duy trì sức khỏe.
Caffein (hay còn được gọi là caffeine trong tiếng Anh) là một chất kích thích tự nhiên thuộc nhóm alkaloid, thường được tìm thấy trong các loại thực phẩm và đồ uống như cà phê, trà, nước ngọt có ga (cola), và chocolate. Caffein có tác dụng kích thích hệ thần kinh trung ương, làm tăng tình trạng tỉnh táo, giúp tăng cường sự tập trung và giảm cảm giác mệt mỏi. Caffein cũng có thể gây ra tác dụng phụ như tăng nhịp tim, tăng huyết áp, và gây khó ngủ nếu được tiêu thụ quá mức.
Tránh tắm nước lạnh
Trong thời gian kiêng cữ sau sinh, mẹ cần tránh tắm nước lạnh hoặc đi bơi để tránh nguy cơ cảm lạnh và nhiễm khuẩn. Thường sau 3-4 ngày, mẹ có thể lau sạch cơ thể bằng nước ấm để vệ sinh. Nên tắm hoặc lau sạch cơ thể trong một không gian ấm áp và hạn chế ngâm nước quá lâu. Sau khi tắm, mẹ có thể xông hơi bằng lá tía tô, vỏ cam hoặc vỏ bưởi để làm ấm cơ thể và giúp cơ thể bài tiết độc tố hiệu quả hơn.
Chăm sóc răng miệng đúng cách
Việc chăm sóc và vệ sinh răng miệng đúng cách rất quan trọng để tránh lây nhiễm vi khuẩn cho trẻ. Mẹ nên súc miệng bằng nước muối và đánh răng hàng ngày để duy trì vệ sinh răng miệng sạch sẽ.
Dành thời gian để nghỉ ngơi
Việc nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc trong giai đoạn kiêng cữ sau sinh là vô cùng quan trọng. Giấc ngủ giúp giảm căng thẳng sau sinh, cải thiện tinh thần và làm tăng lượng sữa cho con bú.
Hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử như laptop, điện thoại, máy tính bảng, TV,… để bảo vệ thị lực và không ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Nên sắp xếp không gian nghỉ ngơi rộng rãi, kín đáo, sạch sẽ và yên tĩnh để có môi trường tốt nhất cho việc nghỉ ngơi của mẹ và trẻ.
Các dấu hiệu mẹ nên đi khám bác sĩ
Trong thời gian kiêng cữ sau sinh, nếu mẹ gặp phải những triệu chứng bất thường sau đây, hãy nhanh chóng đi khám bác sĩ:
- Sốt cao trên 38°C.
- Vết mổ hoặc vết rạch tầng sinh môn bị sưng đỏ, chảy mủ.
- Sản dịch ra nhiều bất thường, có chứa cục máu đông.
- Dịch âm đạo có mùi hôi.
- Đau đầu nghiêm trọng, thay đổi thị giác.
- Tiểu buốt, tiểu són, không kiểm soát được vấn đề tiểu tiện.
- Viêm sưng vùng vú, chảy máu, núm vú nứt.
- Đau bụng nghiêm trọng.
- Đau ngực, ho, nôn mửa hoặc buồn nôn.
- Tâm lý hoảng loạn, có dấu hiệu trầm cảm sau sinh, đặc biệt là có suy nghĩ tự sát hoặc có hành vi tổn hại đến trẻ.
Trầm cảm sau sinh là một dạng rối loạn tâm trạng có thể ảnh hưởng đến phụ nữ sau khi sinh con. Nó có thể gây ra một loạt các triệu chứng, bao gồm:
- Cảm xúc tiêu cực: Buồn bã, chán nản, lo lắng, cáu kỉnh, tuyệt vọng, trống rỗng.
- Thay đổi tâm trạng: Dễ bị kích động, hay khóc, khó kiểm soát cảm xúc.
- Mất hứng thú: Mất hứng thú với các hoạt động từng yêu thích, bao gồm cả việc chăm sóc em bé.
- Rối loạn giấc ngủ: Khó ngủ hoặc ngủ quá nhiều.
- Thay đổi thói quen ăn uống: Ăn nhiều hoặc ăn ít hơn bình thường.
- Mệt mỏi: Cảm thấy kiệt sức, thiếu năng lượng.
- Khó tập trung: Khó tập trung, ghi nhớ hoặc đưa ra quyết định.
- Suy nghĩ tiêu cực: Có những suy nghĩ tiêu cực về bản thân, em bé hoặc tương lai.
- Có cảm giác tội lỗi: Cảm thấy tội lỗi vì không thể trở thành một người mẹ tốt.
- Suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử: Có những suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử.
Trầm cảm sau sinh có thể xảy ra bất cứ lúc nào sau khi sinh con, nhưng nó thường phổ biến nhất trong vài tuần đầu tiên sau khi sinh. Nếu bạn đang gặp phải bất kỳ triệu chứng nào trong số này, điều quan trọng là phải nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần. Trầm cảm sau sinh có thể được điều trị hiệu quả bằng thuốc, liệu pháp hoặc kết hợp cả hai.
Những dấu hiệu này đều là cảnh báo về các vấn đề sức khỏe hoặc tâm lý của mẹ sau sinh. Không để tình trạng này kéo dài có thể gây nguy hiểm cho mẹ và bé. Chồng và người thân cần hỗ trợ và chăm sóc mẹ bầu trong thời gian này, giúp mẹ vượt qua khó khăn và chăm sóc con một cách tốt nhất.
Hậu quả của việc không kiêng cữ tốt sau sinh
Theo các chuyên gia sản khoa, nếu không tuân thủ đúng chế độ kiêng cữ sau sinh, mẹ dễ mắc các bệnh hậu sản. Các triệu chứng thường gặp là đau lưng, mệt mỏi, đau đầu, đau nhức xương khớp, sức khỏe suy giảm và tâm trạng không ổn định. Đặc biệt, phần phụ của phụ nữ sau sinh cần ít nhất 4-6 tuần để phục hồi. Quan hệ tình dục sớm trong thời gian này có thể gây tổn thương và nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng.
Trong giai đoạn kiêng cữ sau sinh, phụ nữ cần được nghỉ ngơi và chăm sóc đúng chế độ để sức khỏe có thể phục hồi nhanh chóng. Nếu cần hỗ trợ sau sinh, mẹ có thể liên hệ với Bác sĩ Nguyễn Anh Dũng qua hotline 0967669940 hoặc Trang cá nhân Facebook để được tư vấn.
Biên tập viên
- Ông Nguyễn Anh Dũng là người có nhiều năm kinh nghiệm, trải qua qua nhiều môi trường đào tạo, nhiều chuyên ngành. Chính những điều đó, đã tôi luyện nên một bác sĩ có kiến thức sâu rộng trong lĩnh vực Y học.
Bài mới
Chia sẻ kiến thức14 Tháng năm, 2024Bí quyết giảm mỡ bụng sau sinh với chế độ ăn uống lành mạnh 2024
Chia sẻ kiến thức14 Tháng năm, 2024Top 5 loại trái cây ít đường cho người giảm cân
Chia sẻ kiến thức13 Tháng năm, 2024Hướng dẫn phụ sản kiêng cữ đúng cách mới nhất 2024
Chia sẻ kiến thức24 Tháng tư, 2024Các phương pháp điều trị u tuyến thượng thận
